нәсел-нәселдән — Ата бабадан … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мияттас — миятта етістігінен жасалған ортақ етіс. Сөйтіп ауылдың көл көсір дастарқанына жиналған көп жұрт бір мезет ата бабадан әңгіме қозғап, екі жарыла м и я т т а с а қалып, бір бірлеріне қораздана қарасып талай жерге барып қайтты (Т.Мәмесейіт, Таңжарық … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
түп-тұқиян — Түп тұқияннан түк қалдырмады [түп тұқиянын қазды]. Ата бабадан бастап боқтады, балағаттады д.м. Сондағы «президент болады» деп күпсінткен сотанақ баласы бір күні қора жақтан т ү п т ұ қ и я н н а н т ү к қ а л д ы р м а д ы (Ж.Қорғасбек, Жынды… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
түйе — зат. Қарта ойынындағы жүрек пішіндес қызыл қарта; аша. Анда санда жалғыз жарымнан көрінгенімен, ең құрығанда бір рет үш қызыл өркешті «т ү й е» құйрығынан ұстатпай ақ кетті (О.Сәрсенбай, Шығ., 5, 171). Әкесінің баласы енді «кірпіштің» ондығын… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
күнби — зат. көне. Үйсін ұлысы өздерінің билеушілерін осылай атаған. Үйсін ұлысы өздерінің билеушілерін Күн, яғни күннен тараған ұрпақ деп, оған «би» атауын үстеме сыңар қып қосып к ү н б и деп атаған (Қ. Толыбаев, Бабадан., 13). Қытай деректеріне және… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
айттаушы — зат. Айт мейрамын мейрамдаушы. А й т т а у ш ы л а р сол үйдің ата бабаларының аруағына бағыштап дұға оқып, жақсылық тілейді (Қ. Толыбаев, Бабадан., 17) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жеке — зат. сөйл. Жекеменшік. Сонсоң ж е к е н і ң ірілі уақты малын бағып, жазда падашылық ететінім де бар еді (М. Айымбетов, Құмөзек., 65). Жеке адамға табынушылық. с а я с. Мемлекет басқару ісінде жеке адамның дара басшылығына негізделген әкімшілік.… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
құр — I Құр құйысқан. Құрдан жасалған құйысқан. Құйысқан үлгі мәнеріне орай: қ ұ р қ ұ й ы с қ а н, былғары құйысқан, түймелі құйысқан, үзбелі құйысқан деп атына сай айтылады (Ата салты., 104). Құр ызу. Есілген, ширатылған шыжым жіптерден құр жасау. Қ… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ошақ — I … 2. ауыс. м е т о н. Үй, отау. Өз о ш а ғ ы н ы ң есігін ол ештеме ойламайақ, шіміркенусіз, тітіркенусіз келіп ашты (С.Шаймерденов, Өмір нұры, 404). Оны бүкіл ел қарғап отыр, оның зияны тимеген о ш а қ бар ма? (Ш.Өтепов, Таушелекте., 53).… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі